Οι πολιτικοί ακροβατισμοί προμηνύουν δυσάρεστες καταστάσεις και συχνά, αν όχι πάντα, οδηγούν σε αδιέξοδα ακόμα και ολόκληρους λαούς. Οδηγούν σε σκοτεινά μονοπάτια γεμάτα παγίδες και συμβάλλουν στην αναβίωση «μαύρων» ημερών, με θύματα όχι φυσικά τους ανεύθυνους εμπνευστές τους και τους ερασιτέχνες πρωταγωνιστές τους, αλλά τους απλούς πολίτες, πολλοί από τους οποίους παραπλανημένοι αναζητούν «σωσίβιο» στον λαϊκισμό και στον εθνικισμό.
Τα παραδείγματα πολλά και άκρως ανησυχητικά. Από τη μακρινή Βραζιλία μέχρι τη γειτονική Τουρκία κερδίζουν έδαφος οι πολιτικοί των άναρθρων κραυγών. Οι πολιτικοί που απειλούν, τρομοκρατούν, τιμωρούν ακόμα και την υπόνοια της διαφορετικής άποψης και ονειρεύονται την αναβίωση των καθεστώτων της φρίκης.
Φαινόμενα που πριν από λίγα χρόνια χαρακτηρίζονταν «γραφικά» και ακίνδυνα για τη Δημοκρατία και τα οποία, δυστυχώς, πέρασαν την πόρτα της Ευρώπης και απειλούν να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ενωση και ας κάνουν οι σημερινοί ηγέτες της ότι δεν ανησυχούν από το φάντασμα του εθνικισμού. Ο κίνδυνος είναι εδώ και είναι διπλός. Από τη μια αυξάνονται ταχύτατα οι χώρες που μπαίνουν στη λίστα των εθνικολαϊκιστών με την ανάδειξη δυνάμεων του σκότους και από την άλλη τα κόμματα του «δημοκρατικού τόξου», για να αμυνθούν και να περιορίσουν τις απώλειες ψηφοφόρων, είτε ασπάζονται απόψεις και πρακτικές, είτε «βαφτίζουν» την κάθε κοινωνική αντίδραση ως ενέργεια ακραίων εθνικιστικών στοιχείων.
Διπλός κίνδυνος και διπλό λάθος! Γιατί είναι λάθος, και μάλιστα ολέθριο, των πολιτικών να επιχειρούν να αναχαιτίσουν τις λαθρόβιες δυνάμεις των νεοφασιστών προσπαθώντας να τους «μιμηθούν». Γιατί είναι λάθος την όποια κοινωνική αντίδραση να τη «χαρίζουν» στους εθνικιστές για να παρατείνουν την παρουσία τους στην εξουσία. Εαν ο κίνδυνος υποτιμηθεί και δεν υπάρξει άμεση, συντεταγμένη και ουσιαστική απάντηση από τις πολιτικές δυνάμεις και τις κοινωνίες, τότε τα αποτελέσματα θα είναι δραματικά και η Ευρώπη θα συρθεί σε σκοτεινές εποχές με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους λαούς.
Το οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ενωσης κλυδωνίζεται. Απειλείται όχι από κάποιον εξωτερικό εχθρό, αλλά από τις δυνάμεις που «φωλιάζουν» στο εσωτερικό της και επενδύουν στην ανικανότητα των ηγετών της για να βγουν στην επιφάνεια και να κυριαρχήσουν. Περιμένουν τη στιγμή που η οργή της κοινωνίας θα τους διαμορφώσει το κατάλληλο περιβάλλον για να εμφανιστούν και να «εκφράσουν» την αγανάκτηση των πολιτών.
Και μη βιαστεί κανείς να κάνει λόγο για σενάρια φαντασίας, ούτε να χρησιμοποιήσει το χιλιοειπωμένο σύνθημα «η Δημοκρατία δεν απειλείται» γιατί θα διαψευστεί. Αρκεί κάποιος να ρίξει μια ματιά στον χάρτη της Ευρώπης για να διαπιστώσει το μέγεθος της απειλής που εξαπλώνεται ταχύτατα από τον βορρά έως τον νότο. Σχεδόν σε όλες τις χώρες οι δυνάμεις του εθνικολαϊκισμού ενισχύονται. Κινδυνολογούν, σπέρνουν τον πανικό, τρομοκρατούν βάζοντας στο στόχαστρο πολίτες, ιδέες και τις αξίες της Δημοκρατίας. «Καπελώνουν» την όποια λαϊκή αντίδραση για να διεισδύσουν στις κοινωνίες και να εμφανιστούν ως πρωτεργάτες της έκρηξης των πολιτών ενάντια στο κατεστημένο.
Οι ηγέτες της δημοκρατικής Ευρώπης οφείλουν να «ξυπνήσουν». Να αντιδράσουν πριν είναι πολύ αργά. Πριν τα τάγματα των εθνικολαϊκιστών κυριαρχήσουν παντού εκμεταλλευόμενα τον θυμό των πολιτών, που δεν μπορούν να πληρώνουν ολοένα και περισσότερα για να ζουν μέσα στη φτώχεια, στην ανεργία, στις στερήσεις και στη μιζέρια. Πρέπει να προστατεύσουν τη Δημοκρατία. Να τη θωρακίσουν απέναντι στα νεοφασιστικά μορφώματα που θέλουν χώρες-φρούρια, που εχθρός τους είναι ο γείτονας, που επιβάλλουν τη γνώμη τους ακόμα και με τη βία, που απεχθάνονται τις κοινωνικές ελευθερίες και θέλουν να εξοντώνουν ακόμα και την ελεύθερη σκέψη.
Οι ηγέτες της Ευρώπης έχουν μονάχα έναν δρόμο μπροστά τους. Και αυτός δεν είναι άλλος από αυτόν που οδηγεί στην κοινωνία. Αυτόν που θα τους φέρει κοντά στους πολίτες που διαμαρτύρονται και αντιδρούν, για να τους ακούσουν με σεβασμό και όχι με φόβο. Για να τους πείσουν ότι είναι μαζί τους όχι από συμφέρον αλλά από καθήκον. Από καθήκον να προστατεύσουν τα συμφέροντα των πολλών και όχι των λίγων και ισχυρών, που πιστεύουν ότι με το χρήμα εξαγοράζουν τα πάντα, ακόμα και τις συνειδήσεις των πολιτικών.
Τα φαντάσματα του παρελθόντος είναι ήδη πάνω από την Ευρώπη και για να εκδιωχθούν απαιτείται ένωση δυνάμεων. Χρειάζεται δράση και όχι αναποτελεσματικές θεωρίες. Απαιτείται οι πολιτικοί να αντιληφθούν ότι σύμμαχοί τους είναι οι λαοί και όχι οι κεφαλαιαγορές και οι «θηρευτές» του παγκόσμιου πλούτου. Σε αντίθετη περίπτωση, ο πολιτικός κόσμος θα βρεθεί αντιμέτωπος με την κοινωνική κατακραυγή και με τα κάθε είδους φασιστοειδή που θα πανηγυρίζουν για την αποκαθήλωση της Δημοκρατίας.
ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΟΥ
6/11/2024